طبق آخرین گزارش اداره آمار آلمان که مربوط به سال ۲۰۱۱ است، حدود ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در آلمان به جز گذرنامه آلمانی‌شان دست‌کم یک گذرنامه دیگر هم دارند. البته همه خارجی‌هایی که در آلمان زندگی می‌کنند دارای تابعیت و گذرنامه آلمانی نیستند، بلکه بسیاری از آنان تنها حق اقامت دائم دارند و تابعیت کشوری که از آن آمده‌اند را حفظ کرده‌اند. برخی از مهاجران هم فقط گذرنامه آلمانی دارند.
کودکان خانواده‌های مهاجر در آلمان یا کودکانی که یکی از والدین‌شان آلمانی و دیگری خارجی است از بدو تولد به طور خودبه‌خود دارای هر دو تابعیت آلمانی و خارجی می‌شوند. تا سال ۲۰۱۴ کودکان چنین خانواده‌هایی موظف بودند تا سن ۲۴ سالگی تصمیم بگیرند که مایلند تبعه کدام کشور باشند. اما این "وظیفه انتخاب" از آن سال برداشته شد. از سال ۲۰۱۴ قرار شد که کودکان خارجی‌هایی که در آلمان به دنیا آمده‌اند بتوانند هر دو تابعیت را حفظ کنند. البته این شرط وجود دارد که آنها دست کم ۸ سال در آلمان زندگی کرده یا شش سال در این کشور به مدرسه رفته باشند.
پذیرش دو تابعیت در بزرگسالی
لازم نیست در آلمان به دنیا آمده باشید تا تبعه این کشور شوید. در بزرگسالی هم می‌توان به تابعیت آلمان درآمد. اما این قاعده تنها شامل شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا و سوئيس می‌شود یا افرادی که حق پناهندگی را دریافت کرده‌اند و نیز کسانی که می‌توانند ثابت کنند به مدت هشت سال به طور مرتب در آلمان زندگی کرده‌اند. در این صورت این افراد می‌توانند علاوه بر تابعیت کشور خود تابعیت آلمان را هم بپذیرند.
شهروندان برخی کشورها، مانند ایران، مراکش، کوبا، افغانستان و الجزایر، با این مشکل روبرو هستند که کشور زادگاهشان تابعیت جدید آنان را نمی‌پذیرد یا به سختی قبول می‌کند. با این حال حتی در این مورد هم بزرگسالان می‌توانند تابعیت دوگانه در آلمان دریافت کنند.
حدود نیمی از کشورهای جهان تابعیت دوگانه را مجاز می‌دانند. بخصوص در بیست سال اخیر بسیاری از کشورها قوانین خود را به گونه‌ای تغییر داده‌اند تا حقوق افراد با تابعیت دوگانه رعایت شود.
خودداری از داشتن دو تابعیت
جوانانی که در آلمان به دنیا آمده و بزرگ شده‌اند می‌توانند وقتی به سن بلوغ رسیدند گذرنامه غیرآلمانی‌شان را تحویل مقامات آلمانی دهند. تمامی دیگر شهروندان هم، در صورتی که بخواهند تابعیت آلمان را داشته باشند، می‌توانند درخواست تابعیت بدهند. بدین منظور باید نشان دهند که دارای شرایطی هستند که در قانون تابعیت آلمان برشمرده شده است. این شرایط از جمله شامل نداشتن سوء پیشینه، داشتن منزل و درآمد کافی برای زندگی است.
حقوق و تکالیف مربوط به تابعیت دوگانه در آلمان
به طور کلی در مورد هر فردی که صاحب دو گذرنامه است قوانین، حقوق و وظایف کشوری صدق می‌کنند که آن فرد در همان موقع در آن به سر می‌برد. بنابراین برای مثال اگر برای یک آلمانی - ترک دادگاهی در ترکیه برپا شود، این شخص بر اساس حقوق ترکیه محاکمه می‌شود.
موقع مسافرت هم قاعدتا هنگام خروج و ورود باید از یک گذرنامه استفاده کرد. در اغلب موارد خود فرد می‌تواند آزادانه یکی از دو گذرنامه‌اش را انتخاب کند. برای مثال کسی که می‌خواهد به آمریکا سفر کند، ممکن است برایش سودمندتر باشد که از گذرنامه آلمانی‌اش استفاده کند. جالب این است که در برخی موارد وقتی یک ایرانی با تابعیت ایرانی - آلمانی به آلمان سفر می‌کند گذرنامه آلمانی‌اش را در مرز نشان می‌دهد و هنگام ورود به ایران گذرنامه ایرانی‌اش را، مگر آنکه مقامات مرزی درخواست کنند که هر دو گذرنامه‌اش را نشان دهد.
کسانی که دارای دو تابعیت هستند می‌توانند، اگر مانع مشخصی وجود نداشته باشد، در هر دو کشوری که تبعه آن‌اند رای بدهند. یعنی ایرانیان دارای تابعیت آلمانی می‌توانند در انتخابات سیاسی آلمان شرکت کنند و اگر دارای گذرنامه و برگه هویت ایرانی باشند در انتخابات ایران نیز می‌توانند شرکت کنند.
